Uit de praktijk, verslaving op de werkplek, zeven tips om erger te voorkomen. Mag je testen?

Nieuws

Uit de praktijk, verslaving op de werkplek, zeven tips om erger te voorkomen. Mag je testen?

Helaas blijkt dat in veel organisaties, en soms ook bij onze klanten,  er medewerkers zijn die verslaafd zijn aan alcohol, drugs of medicatie. Uit onderzoek blijkt dat ruim 5% van alle werkenden last heeft van middelenmisbruik. Deze werkenden verzuimen gemiddeld 49 dagen per jaar. Dat is veel meer dan een niet verslaafde collega. Is het normaal gesproken al lastig om verslaving op de werkplek te ontdekken, in Corona Tijd is dat nog moeilijker, denk aan het thuiswerken!  Des te meer een reden om aandacht te schenken aan welke vorm aan verslaving dan ook.
 
Veel werkgevers vinden dat overmatig gebruik van welk middel dan ook, iets is dat in de privésfeer thuis hoort. Als werkgever bemoei je je er niet mee. Deze gedachte speelt met name bij gebruik van alcohol. Bij jongere medewerkers komt gebruik van wiet, cocaïne, XTC en zelfs sterk verslavende designerdrugs als 3-MMC steeds meer voor en bij hen bestaat mogelijk het idee dat dit geaccepteerd is in de samenleving. Toch heeft een werkgever vanuit de Arbowet een wettelijke verplichting om een veilige werkomgeving te bieden aan alle werknemers! Is er een vermoeden bij de werkgever dat er een vorm van verslaving is op de werkvloer dan dient er actie te worden ondernomen. Omdat voorkomen beter is dan genezen hebben veel organisaties in hun bedrijfsregels een alcohol en drugsbeleid opgenomen.  Geen actie ondernemen, geen preventief beleid tegen verslaving, of oogluikend toestaan dat verslaving niet speelt,  kan  juridische gevolgen hebben en mogelijk vanuit de arbeidsinspectie een boete opleveren. 

Mag je als werkgever testen op alcohol en drugs?

Dat zou je bij verdenkingen in sommige gevallen misschien wel willen, maar het antwoord is Nee, tenzij. Bij het afnemen van een test wordt inbreuk gemaakt op de privacy van een werknemer en dat is bij wet verboden. Alleen voor bepaalde beroepen is het afnemen van test toegestaan op basis van de Scheepvaartwet, Spoorwegwet, de Wet lokaal spoor en de Wet Luchtvaart. Het gaat dan natuurlijk om piloten, treinbestuurders etc. Welke beroepsgroepen getest mogen worden staat precies omschreven in het Besluit alcohol, drugs en geneesmiddelen in het verkeer. Daar staat ook in wie de test moet uitvoeren, bijvoorbeeld een arts of verpleegkundige en welke tests gebruikt kunnen worden. 

Wat kan je wel doen?
Omdat voorkomen beter is dan genezen hebben veel organisaties in hun bedrijfsregels een alcohol en drugsbeleid opgenomen.  Geen actie ondernemen, geen preventief beleid tegen verslaving, of oogluikend toestaan dat verslaving niet speelt,  kan  juridische gevolgen hebben en mogelijk vanuit de arbeidsinspectie een boete opleveren. Ga met je personeel, of een deel daarvan in gesprek!
 

5 redenen waarom het bespreken van verslaving en het voorkomen ervan zinvol is. 

  • Het beperkt verzuim, verkleint de kans op ongevallen en letsel en bespaart daarmee kosten
  • Het helpt om een lagere arbeidsproductiviteit te voorkomen
  • Het verbetert het moreel onder het gehele personeel omdat opgemerkt wordt er aandacht is aan voor het thema ‘’verslaving’’
  • Het voorkomt langdurige uitval met complexe re-integratietrajecten
  • Het werven en opleiden van nieuw personeel kan worden vermeden

Zeven tips om verslaving op de werkvloer te voorkomen

  1. Stel een alcohol- en drugsgebruik beleid op, communiceer dit en neem dat op in een personeelshandboek/reglement. 
  2. Train managers en leidinggevenden in het herkennen van verslaving op de werkplek.
  3. Bespreek intern wat onder verslaving verstaan wordt.
  4. Onderzoek ziekteverzuimcijfers en (bijna)ongevallen. Zijn er situaties waarin agressie,  seksuele intimidatie, financiële problemen, psychische problemen, werkdruk, zware  arbeidsomstandigheden, waarbij er vermoedens zijn van een vorm van verslaving?
  5. Let op de signalen van collega’s en veel kortdurend verzuim
  6. Ga in gesprek met de medewerker, probeer er achter te komen wat er speelt, biedt de helpende hand. 
  7. Wijs op de mogelijkheid het open spreekuur van de bedrijfsarts te bezoeken of de vertrouwenspersoon te contacten.

Ga in gesprek met de medewerker, probeer er achter te komen wat er speelt, biedt de helpende hand. Wijs op de mogelijkheid het open spreekuur van de bedrijfsarts te bezoeken of de vertrouwenspersoon te contacten. En… Walk the Talk, denk ook aan je eigen gedrag in relatie tot alcohol of een andere drug!

Willems Personeels- & Organisatieadvies heeft al bij veel klanten een alcohol en drugsbeleid opgesteld (als onderdeel van een personeelsreglement).  Meer weten? Bel Luc Willems, 06- 41297624 of mail naar Alex Lahpor alex@lwpa.nl.
​​​​​​​